Co do zasady podmioty prowadzące działalność gospodarczą są zwolnione z podatku VAT. Jeżeli w danym roku podatkowym wartość sprzedaży opodatkowanej przekroczy 200.000 mają obowiązek rejestracji w podatku VAT. Podmioty rozpoczynające działalność w danym roku liczą powyższy limit proporcjonalnie.
Do limitu nie wlicza się między innymi wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży środków trwałych firmy.
Obowiązkowy VAT
Niektóre czynności wymuszają rejestrację w VAT, niezależnie od wielkości sprzedaży. Zalicza się do nich dostawy:
- wszystkich towarów z załącznika 12 do ustawy o VAT (dostęp tutaj)
- towarów akcyzowych
- nowych środków transportu
- poniższych towarów sprzedawanych za pomocą środków komunikacji na odległość: preparatów kosmetycznych i toaletowych, komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych, urządzeń elektrycznych i nieelektrycznego AGD oraz całej grupy maszyn i urządzeń z PKWiU28
Ponadto “na VAT” muszą być firmy świadczące usługi:
- prawnicze
- w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego
- jubilerskie
- ściągania długów, w tym faktoringu
Zwolnienie z VAT niezależnie od obrotu (przedmiotowe)
Zwolnienie przedmiotowe obowiązuje niezależnie od wielkości obrotu, jeżeli podatnik wykonuje czynności podlegające zwolnieniu. Lista tych czynności wymieniona jest w art. 43 ust 1 ustawy. Znajdują się tam między innymi usługi medyczne, finansowe i edukacyjne.
Utrata zwolnienia z VAT
Utrata zwolnienia z VAT następuje w momencie przekroczenia limitu obrotu lub w momencie wykonania czynności powodującej obligatoryjny obowiązek podatkowy.
Przedsiębiorca ma obowiązek zarejestrować się do VAT w dniu utraty zwolnienia.
Rezygnacja ze zwolnienia
Przedsiębiorcy korzystający ze zwolnienia do limitu mają prawo do rezygnacji z tego zwolnienia. W tym celu muszą zarejestrować sie do VAT na druku VAT-R.
Powrót do zwolnienia
Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia lub też samodzielnie z niego zrezygnował ma możliwość powrócić do zwolnienia z VAT. Może to jednak zrobić nie wcześniej niż pełen rok, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia. Dodatkowo oczywiście musi spełniać pozostałe warunki (limit obrotów, wykonywane czynności itp).
Należy pamiętać, że powrót do zwolnienia może spowodować konieczność dokonania korekty podatku naliczonego, związanego z zakupami firmowymi. Sposób korekty zależy od wartości rodzaju zakupu.
Deklaracje VAT
Podatek VAT można rozliczać w okresach miesięcznych lub kwartalnych. Ten ostatni zastrzeżony jest dla podmiotów posiadających status małego podatnika, będącymi podatnikami VAT przez okres co najmniej 12 miesięcy oraz niedokonywali dostaw towarów z załącznika 15 o wartości większej niż 50.000 kwartalnie.
Przejście z metody kwartalnej na miesięczną następuje automatycznie, jeżeli podatnik przekroczy wartość sprzedaży towarów z załącznika 15 lub na życzenie podatnika, jednak nie wcześniej niż po upływie 4 pełnych kwartałów.
Metoda kasowa
Metoda kasowa polega na tym, że podatnik VAT rozlicza podatek VAT z faktur sprzedaży w momencie otrzymania płatności za fakturę.
Z metody kasowej mogą korzystać wyłącznie mali podatnicy.
VAT metodą kasową może być rozliczany jedynie w okresach kwartalnych.
W przypadku braku zapłaty, obowiązek podatkowy powstaje po 180 dniach od daty wykonania usługi.
Faktury wystawiane przez podatnika rozliczającego się metodą kasową muszą posiadać oznaczenie “metoda kasowa”
