Od 21 lutego 2023 pracodawcy mają możliwość w szczególnych przypadkach przeprowadzać kontrole trzeźwości pracowników.
Aby móc badać pracowników pod kątem trzeźwości należy spełnić kilka warunków:
- wprowadzić badanie trzeźwości ustalając grupy pracowników podlegające badaniu, rodzaj wykorzystywanego urządzenia oraz częstotliwość przeprowadzania kontroli – poprzez umieszczenie stosownych zapisów w regulaminie pracy lub obwieszczeniu
- poinformować grupy pracowników podlegające badaniu co najmniej 2 tygodnie przed pierwszym badaniem
- posiadać urządzenia odpowiednio skalibrowane lub wywzorcowane.
Należy pamiętać, że kontrola trzeźwości możliwa jest jedynie jeśli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia a sposób jej przeprowadzenia nie może naruszać godności oraz innych dóbr osobistych pracownika
Jeżeli w wyniku przeprowadzonego badania okaże się że pracownik jest w stanie po użyciu alkoholu lub stanie nietrzeźwości, pracodawca przechowuje informacje o dacie, godzinie i minucie badania przez okres roku. Okres ten ulega przedłużeniu, jeśli wynikiem badania jest postępowanie prowadzone na podstawie prawa (czyli postępowanie mandatowe, sądowe itp.) – do dnia prawomocnego zakończenia postępowania.
Skutkiem wykrycia alkoholu w organizmie pracownika jest oczywiście odmowa dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy. Jednocześnie pracodawca ma prawo do zastosowania kary upomnienia, nagany lub kary pieniężnej. Informacje o zastosowaniu kar są przechowywane zgodnie z przepisami dotyczącymi kar.
Pracownik ma prawo do zakwestionować badanie przeprowadzone przez pracodawcę i żądać przeprowadzenia badania przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego – czyli najpewniej Policję. Organ przeprowadza badanie alkomatem lub – w przypadku odmowy lub niemożności przeprowadzenia badania – kieruje na obowiązkowe badanie krwi/moczu.
Co istotne, w przypadku gdy badanie nie potwierdzi podejrzeń pracodawcy w stosunku do pracownika, czas nieprzepracowany a poświęcony na badania jest traktowany jak czas pracy, z zachowaniem pełnego prawa do wynagrodzenia przez pracownika.
UWAGA: powyższe zasady dotyczą także badania pracowników na obecność środków działających podobnie do alkoholu.
UWAGA 2: powyższe zasady dotyczą także współpracy B2B, co oznacza że badaniu może być poddawany kontrahent pracodawcy.
Podstawa prawna: Kodeks Pracy, art 211c i następne
