Od października 2020 obowiązuje nowy plik JPK_V7. Jednocześnie weszły w życie zmiany w kodeksie karno-skarbowym, zwiększające odpowiedzialność Biura i podatnika za błędy oraz nakładające nowe kary. W niniejszym artykule opisujemy jakie rodzaje kar mogą dotknąć podatnika i Biuro oraz jak i dlaczego powinna zostać zmieniona umowa między Biurem a jego Klientem.
Kara administracyjna
Jeżeli Urząd Skarbowy stwierdzi, iż w pliku JPK_V7 są błędy, wtedy wysyła podatnikowi wezwanie do ich skorygowania. Na podjęcie działań podatnik ma 14 dni. Co może zrobić podatnik?
- Skorygować plik i wysłać go ponownie,
- Złożyć wyjaśnienia, w których wykaże, że błędu nie ma.
Podatnik może jednak uznać, że przesłany przez niego JPK_V7 nie zawiera błędów i wezwanie US jest bezzasadne. Jednak nawet w tej sytuacji powinien zareagować i odpowiedzieć urzędowi wyjaśniając dlaczego wg niego plik jest poprawny. Jeżeli podatnik dopełni tych formalności, nie spotkają go konsekwencje.
Jednak w przypadku braku reakcji na wezwanie, naczelnik Urzędu Skarbowego może wymierzyć 500zł kary za każdy błąd.
Kara administracyjna dotyczy wyłącznie podmiotów niebędących osobami fizycznymi – nie dotyczy więc osób prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze, nawet jeśli zatrudniają pracowników.
Odpowiedzialność karno-skarbowa
To odrębny rodzaj odpowiedzialności, związany z błędami, nierzetelnością lub niezłożeniem deklaracji i ksiąg, w sytuacji gdy jest to wymagane.
Od 1 października pojawił się nowy przepis w kodeksie karnym skarbowym nakładający karę grzywny za nieprzesłanie w terminie lub przesłanie wadliwych ksiąg. W zależności od wagi czynu jest on zagrożony karą (w roku 2020) od 260zł w przypadku wykroczenia i od 866,70zł do niemal 25.000.000zł w przypadku przestępstwa karno-skarbowego.
Nieprzesłanie lub przesłanie księgi po terminie – w przypadku JPK_V7 oznacza niewysłanie jej do 25. dnia następnego miesiąca.
Księga wadliwa – oznacza, że ewidencja była prowadzona niezgodnie z przepisami prawa.
Księga nierzetelna – oznacza, że w ewidencji były błędy.
Kary można uniknąć składając do Urzędu Skarbowego zawiadomienie o tym, że się popełniło dane wykroczenie oraz ujawniając jego okoliczności. Jednocześnie konieczne jest przesłanie poprawnej księgi (pliku) i zapłata podatku. Zawiadomienie takie zwane „czynnym żalem” nie będzie skuteczne jeżeli US już wie, że podatnik popełnił wykroczenie/przestępstwo.
Nowy JPK_V7 składa się w gruncie rzeczy z 2 części:
- Deklaracji VAT
- Ewidencji podatku VAT
Księgą w rozumieniu przepisów jest część ewidencyjna pliku. Zatem jeżeli następuje korekta części ewidencyjnej (niezależnie od przyczyn!) to podatnik, o ile nie złoży zawiadomienia „czynny żal”, bezwarunkowo będzie podlegał karze.
Kto jest karany? Sprawca, czyli osoba (konkretny człowiek) odpowiedzialna za wysłanie księgi z błędem. W przypadku Biura Rachunkowego będzie to osoba, która podpisała elektronicznie plik JPK_V7.
Przykład 1
Podatnik dostarcza do Biura fakturę sprzedaży, która mu się „zapodziała”. Biuro musi wykonać księgowanie tej faktury, wygenerować i przesłać JPK_V7 oraz dodatkowo złożyć zawiadomienie „czynny żal”. Brak czynnego żalu spowoduje ukaranie pracownika Biura mandatem, mimo, że błąd wynika z działań podatnika.
Przykład 2
Podatnik dostarcza bo Biura fakturę zakupu sprzed kilku miesięcy, prosząc o zaksięgowanie i odliczenie VATu. Podobnie jak wyżej, Biuro oprócz księgowania, musi złożyć zawiadomienie „czynny żal”, mimo iż odliczenie VATu jest prawem podatnika.
Odpowiedzialność Biura i przedsiębiorcy
Szereg nowych czynności oraz narażanie się na odpowiedzialność karno-skarbową przy praktycznie każdej korekcie ewidencji powodują konieczność zapisania w umowach sposobu postępowania oraz ustalenia odpowiedzialności. Szczegółowe zapisanie „kto? Kiedy? W jakim terminie? Jak? Ile?” spowoduje, że w przypadku kar łatwiej będzie ustalić odpowiedzialność. Leży to w najlepszym interesie zarówno podatnika jak i Biura.
Co zrobić z wezwaniem z Urzędu Skarbowego? Wezwanie to będzie doręczone podatnikowi (firmie) a nie do Biura Rachunkowego. Istotne jest, by przedsiębiorca jak najszybciej dostarczył je do Biura oraz określił co z nim zrobić – czy Biuro ma korygować JPK_V7, czy też przedsiębiorca napisze i prześle Urzędowi wyjaśnienia lub czy przedsiębiorca zleci przygotowanie pisma Biuru. Powinno tak się stać niezależnie od tego czy błąd wynika z działania Biura czy też działania podatnika.
Przykład 3
Podatnik otrzymał wezwanie z US, zgadza się z nim, prosi Biuro Rachunkowe o skorygowanie pliku JPK_V7. Biuro nie dochowało 14-dniowego terminu. Podatnik otrzymał 500zł kary.
- Jeżeli niedochowanie terminu przez Biuro wynika ze zbyt późnego dostarczenia wezwania do Biura to Klient nie może dochodzić roszczeń od Biura
- Jeżeli niedochowanie terminu przez Biuro wynika z jego opieszałości, to Klient może dochodzić swoich roszczeń od Biura.
Przykład 4
Biuro popełniło błąd podczas przepisywania kodów GTU z faktur klienta. Przedsiębiorca nie dostarczył do Biura wezwania z US, w związku z czym Biuro nie miało możliwości zareagowania. Podatnik spółka z o.o. otrzymał 500zł karę a właściciel Biura mandat za przesłanie nierzetelnej księgi. Biuro na zasadzie regresu może dochodzić od Klienta zwrotu kwoty mandatu.
Dodatki
Ustawa o VAT, art. 109
3e. W terminie 14 dni od dnia:
1) stwierdzenia przez podatnika, że przesłana ewidencja zawiera błędy lub dane niezgodne ze stanem faktycznym, lub
2) zmiany danych zawartych w przesłanej ewidencji
– podatnik jest obowiązany przesłać korektę ewidencji na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c.
3f. W przypadku stwierdzenia przez naczelnika urzędu skarbowego w przesłanej ewidencji błędów, które uniemożliwiają przeprowadzenie weryfikacji prawidłowości transakcji, naczelnik urzędu skarbowego wzywa podatnika do ich skorygowania, wskazując te błędy.
3g. Podatnik w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania, o którym mowa w ust. 3f, przesyła, na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c, do naczelnika urzędu skarbowego ewidencję skorygowaną w zakresie błędów wskazanych w wezwaniu lub składa wyjaśnienia wskazujące, że ewidencja nie zawiera błędów, o których mowa w wezwaniu.
3h. Jeżeli podatnik, wbrew obowiązkowi określonemu w ust. 3g:
1) nie prześle ewidencji skorygowanej w zakresie błędów wskazanych w wezwaniu lub nie złoży wyjaśnień, albo zrobi to po terminie,
2) w złożonych wyjaśnieniach nie wykaże, że ewidencja nie zawiera błędów, o których mowa w wezwaniu
– naczelnik urzędu skarbowego może nałożyć, w drodze decyzji, na tego podatnika karę pieniężną w wysokości 500 zł za każdy błąd, o którym mowa w ust. 3f.
3i. Przepisu ust. 3h nie stosuje się do podatnika będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, który za ten sam czyn ponosi odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe.
3j. Wpływy z kar pieniężnych, o których mowa w ust. 3h, stanowią dochód budżetu państwa.
3k. Karę pieniężną, o której mowa w ust. 3h, uiszcza się bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, o której mowa w ust. 3h.
Ustawa kodeks karny skarbowy, art. 61a
§ 1. Kto wbrew obowiązkowi nie przesyła księgi właściwemu organowi podatkowemu albo przesyła ją nierzetelną, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.
§ 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
§ 3. Karze określonej w § 2 podlega także ten, kto księgę przesyła po terminie lub wadliwą.
Ustawa kodeks karny skarbowy, art. 16
§ 1. Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się tylko wtedy, gdy w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ postępowania przygotowawczego uiszczono w całości wymagalną należność publicznoprawną uszczuploną popełnionym czynem zabronionym. Jeżeli czyn zabroniony nie polega na uszczupleniu tej należności, a orzeczenie przepadku przedmiotów jest obowiązkowe, sprawca powinien złożyć te przedmioty, natomiast w razie niemożności ich złożenia – uiścić ich równowartość pieniężną; nie nakłada się obowiązku uiszczenia ich równowartości pieniężnej, jeżeli przepadek dotyczy przedmiotów określonych w art. 29 pkt 4.
§ 3. Jeżeli złożone przedmioty podlegające przepadkowi mogą ulec szybkiemu zniszczeniu lub zepsuciu, ich przechowywanie byłoby połączone z niewspółmiernymi kosztami lub nadmiernymi trudnościami albo powodowałoby znaczne obniżenie ich wartości, organ postępowania przygotowawczego nakłada na sprawcę obowiązek uiszczenia ich równowartości pieniężnej, chyba że przepadek dotyczy przedmiotów określonych w art. 29 pkt 4.
§ 4. Zawiadomienie wnosi się na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub elektronicznej albo ustnie do protokołu. Pisma utrwalone w postaci elektronicznej opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym i wnosi za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w tym przez portal podatkowy, o którym mowa w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.).
§ 5. Zawiadomienie jest bezskuteczne, jeżeli zostało złożone:
1) w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego;
2) po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.
§ 6. Przepisu § 1 nie stosuje się wobec sprawcy, który:
1) kierował wykonaniem ujawnionego czynu zabronionego;
2) wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, polecił jej wykonanie ujawnionego czynu zabronionego;
3) zorganizował grupę albo związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego albo taką grupą lub związkiem kierował, chyba że zawiadomienia, o którym mowa w § 1, dokonał ze wszystkimi członkami grupy lub związku;
4) nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego w celu skierowania przeciwko niej postępowania o ten czyn zabroniony.
